Over het verspreiden van nepnieuws met een sterk discriminerende ondertoon, het opdringen van de politieke voorkeur van de NOS-redactie en andere foute zaken.

Indiaan versus katholieke jongen

De slogan All animals are equal, but some animals are more equal than others uit George Orwell’s boek Animal farm zou niet misstaan boven de entrée van het grijze betonnen NOS gebouw aan het Journaalplein 1 op het Media Park in Hilversum. Want hoewel de NOS journalistieke code suggereert dat hoofdredacteur Marcel Gelauff & gevolg iedereen gelijk behandelt, blijkt dat allerminst in de praktijk. 

Zo plaatst website nos.nl op 19 januari 2019 het bericht met de kop: Commotie over treiteren Vietnamveteraan van indiaanse afkomt. 

De eerste zin luidt: ‘Beelden van het incident, vrijdag in Washington, gaan viral. Jongens met ‘Make America Great Again’-petjes sarren een stamoudste.’

NOS Teletekst doet ook een duit in het zakje en bericht: ‘In de VS is commotie ontstaan over scholieren die een Vietnamveteraan van indiaanse afkomst treiteren. Op beelden die massaal op sociale media worden gedeeld is te zien dat leerlingen van een katholieke jongensschool in Kentucky voor de stamoudste gaan staan en hem zingend belachelijk maken.’

Op 20 januari 2019 in een korte uitzending van het NOS Journaal zegt presentator Jeroen Overbeek: ‘Ophef in Amerika over een ogenschijnlijke confrontatie tussen scholieren en een Indiaanse Vietnamveteraan (…) Op beelden is te zien dat leerlingen van een katholieke jongensschool joelend om een man van Indiaanse afkomst heen staan. De man was bezig met een ritueel om de veteranen te eren, de scholieren sloten hem in en daagden hem uit.’ Jeroen sluit streng af met: ‘In de VS is het zeer ongepast om oorlogsveteranen belachelijk te maken. De school heeft daarom ook excuses aangeboden en maatregelen aangekondigd. Mogelijk worden de jongeren van school gestuurd.’ 

Het item krijgt een persoonlijke noot. NOS-correspondent in de Verenigde Staten, Wouter Zwart, spreekt via Twitter: ‘Deze beelden schokken veel Amerikanen. Een indiaan en vietnamveteraan die in DC was voor Indigenous March. Hij werd minutenlang omsingeld, geïntimideerd en uitgelachen door jongeren die daar waren voor March for Life (anti-abortus).’ Met zijn getwitter voedt Wouter agressie onder zijn volgers. Zoals bij Eline: ‘ik wil die jongen op zijn bek slaan.’ Jan Willem Hendriks reageert met: ‘Mag ik helpen?’ en Hyperion typt: ‘Maga ratten zijn de ziekte die d VS verziekt.’ 

Er vallen zaken op bij de verslaggeving door de NOS:

-1) Het noemen van het geloof. Het zijn katholieke jongens. Het noemen van het geloof is relevant op het moment dat er iets uit naam van dat geloof gebeurt, bijvoorbeeld bij een aanslag of bij seksueel misbruik binnen een bepaald geloof. Daarvan is hier geen sprake.

-2) Het noemen van de MAGA-pet die de jongens dragen. Irrelevant maar hierdoor krijgt het artikel een anti-Trump sfeer. Niet vreemd overigens, want bij de NOS hebben ze een hekel aan de Amerikaanse president zoals onder andere uit de 3e vangst en 7e vangst van Zwartboek NOS Journaal blijkt.

-3) Het weerwoord van de jongens ontbreekt, terwijl hoor-wederhoor de éérste spelregel in de journalistiek is. En niet voor niks, zo wordt later duidelijk.

-4) Er is sprake van misleiding: ‘Vietnamveteraan’ Nathan Phillips is wel militair geweest maar heeft nooit in Vietnam gediend. 

-5) Hier is sprake van fake news. De onversneden videobeelden van dit evenement tonen aan dat de indiaan Nathan Phillips trommelend op de jongens toestapt, in plaats van andersom zoals de NOS suggereert. Phillips stopt vlak voor het gezicht van een van de scholieren, Nick Sandmann. Mocht er al sprake zijn van aanzet tot treiteren dan zou je als toeschouwer als eerste wijzen naar de indiaan, of naar de groep Black Hebrew Israelites die de schooljongens heeft uitgescholden maar in de reportage ontbreekt.

Als de werkelijke gang van zaken rond het Lincoln Memorial duidelijk wordt, biedt de haatzaaiende NOS-correspondent Wouter Zwart geen excuses aan maar spreekt 20 januari 2019 op Twitter van ‘onduidelijkheid’ en het ‘incident krijgt staartje’. Op maandagochtend 21 januari 2019, ruim twee dagen na het incident, komt nos.nl met een ‘aanvulling’: Leerling na beschuldigen van treiteren veteraan: ‘Ik wilde rust bewaren.' 

Wie alleen de NOS Journaal-uitzending op 20 januari 2019 heeft gezien, blijft fout voorgelicht, want rechtzetting volgt niet op de NOS-buis. 

Zelfs in de Herstelrubriek, speciaal door de NOS  in het leven geroepen om fouten recht te zetten, wordt de hoax doodgezwegen.  

De conclusie kan niet anders luiden dat met opzet door de NOS een narrative is gemaakt waarin de blanken en christenen fout zijn. Deze vooroordelen blijven hardnekkig staan, ook nadat andere feiten bekend zijn. Zoiets riekt naar racisme, maar laat ik netjes houden. Dit is zuiver discriminerend handelen door de NOS, want een groep blanke katholieken wordt bewust en leugenachtig onterecht beticht. (Als u nu een associatie ziet met iets uit het verleden dan neem ik u dat niet kwalijk want hier wordt overduidelijk een haatzaadje geplant.)

Vindt u 'discriminatie' een te groot woord? Mmmm, daar ben ik het niet mee eens. Als het in haar politiek straatje past, respondeert de NOS namelijk wel snel. Bijvoorbeeld op 17 november 2018. Dan plaatst NOS Teletekst de tekst:‘Bij de intocht van Sinterklaas zijn in diverse plaatsen incidenten geweest en mensen gearresteerd. Zo raakten in Rotterdam anti-Zwarte Pietbetogers slaags met omstanders.’ Hierop reageert @ClariceGargard op Twitter met: ’Wat een rare frame? Antipietbetogers raakten in Rdam& Eindhoven niet ‘slaags’ met omstanders en bedreigd door honderden hooligans.’ Waarop NOS Journaal-presentatrice Simone Weimans alert reageert met de tweet ‘Heb ’t doorgegeven, we kijken ernaar!’  En NOS Teletekst verandert de zin in: ‘Zo werden in Rotterdam anti-Zwarte-Pietbetogers belaagd door omstanders.’Voor de goede orde: het gaat mij er niet om wie gelijk heeft. Het gaat mij erom dat in vergelijkbare situaties het nieuws door de NOS anders wordt behandeld, zoals ook het volgend voorbeeld aantoont. 

Kopschoppen tegen een blanke jongen

Op 21 januari 2019 circuleert op internet, onder meer op website Dumpert, een video waarin een jongen in elkaar wordt geslagen en getrapt door een groep leeftijdgenoten. De website nos.nl en @NOS melden op 22 januari 2019 Drie tieners Spijkenisse opgepakt voor ernstige mishandeling. Het item op het NOS Journaal van 22 januari 2019 om 20.00 uur begint met: ‘Ophef over de mishandeling van een jongen van 15 uit Spijkenisse.' Ook wordt een stukje van de video getoond.

Er valt iets op: De grote ‘W’s’ in de journalistiek: ‘Wie, Wat, Waar, Wanneer en Waarom’ worden wél allemaal bij het incident in het Amerikaanse Washington afgewerkt, maar níet in het geval van het Nederlandse Spijkenisse.

-‘Wie’ de daders in Spijkenisse zijn horen we niet bij de presentatie, dan alleen dat het 'tieners' zijn. In Amerika zijn het ‘katholieke schooljongens met MAGA-petjes en hun gezichten worden duidelijk getoond. In Spijkenisse zijn het getinte jongeren en de gezichten worden onherkenbaar gemaakt.

-Dan de ‘Wat’. In het Washington-incident zouden de schooljongens de confrontatie zoeken en de indiaan belachelijk maken. In het geval Spijkenisse wordt door NOS Journaal gezegd: ‘Het is niet bekend wat precies de aanleiding was van de mishandeling. Maar het is de vraag of dat ertoe doet.’ Wow. Dit riekt naar censuur. 

-Dan volgt bij het NOS Journaal blame the messenger en zegt de verslaggever: ‘Op internet begon een soort digitale klopjacht naar de daders.' Burgemeester Govert Veldhuijzen (CDA) komt aan het woord en hij zegt; Wat ik wel echt zorgelijk vind, is dat ik op sociale media nu zie dat er allerlei gegevens worden verspreid ook over daders die haast uitnodigen om eigen rechter te gaan spelen.’ Ziet ook hier het verschil? Als tot geweld wordt opgeroepen tegen blanke jongens in Washington, notabene op het Twitteraccount van Wouter Zwart, bestaan deze zorgen niet. 

Als afsluiting van het Journaal-item komt niet het slachtoffer zoals bij de indiaan, die een traantje wegpinkt, aan het woord, maar zegt de presentatie in de studio:’ Het slachtoffer Tommy zegt dat het goed met hem gaat en bedankt iedereen voor de steun.’ Tommy heeft een gebroken neus, blauwe plekken en een gescheurd oor, afgezien van de geestelijke schade na zo'n groepsmishandeling. Dus hoezo ‘goed’? Misschien beter. 

De NOS-nieuwsmanipulatie over het kopschoppen gaat verder. Website nos.nl en @NOS plaatsen op 22 januari 2019 bij het bericht over de zaak in Spijkenisse: Tieners (14 en 16) opgepakt voor ernstige mishandeling. Maar wat toont de illustratie bij het artikel op de Twitter-account van de NOS met meer dan één miljoen volgers? Zie foto hierboven: een gekleurde agent die de handen van een blanke jongen boeit. Dus precies de omgekeerde wereld van wat in werkelijkheid heeft plaatsgevonden. Oja, afkeurende tweets uit NOS-kring over deze rampartij tegen een Nederlandse jongen heb ik niet kunnen vinden. Dus @WouterZwart en @SimoneWeimans kom er maar in! 

Breast ironing

Nog een voorbeeld waarin NOS-discriminatie hand in hand gaat met nieuwsmanipulatie. Op 27 januari 2019 publiceert de NOS het artikel Tientallen Britse meisjes slachtoffer van 'breast ironing'. De lezer denkt bij het lezen dat het om autochtone meisjes gaat, of dat het fenomeen bij deze bevolkingsgroep voorkomt, want boven het artikel op Twitter wordt een foto gepubliceerd van een blank meisje. Het lezen van het artikel bevestigt dit beeld, want in de tekst staat: ‘Een Brits-Somalische activist sprak met vijf vrouwen in haar kliniek in Noord-Londen. Het waren volgens haar allemaal Britse vrouwen.’ Dit is een misvorming van de feiten. In het originele artikel in The Guardian, dat door de NOS in een link als bron wordt aangewezen, staat: 'Community workers in London, Yorkshire, Essex and the West Midlands have told the Guardian of cases in which pre-teen girls from the diaspora of several African countries are subjected to the painful, abusive and ultimately futile practice.’ Dat is niet alles, zie de volgende tekst:Het NOS-artikel maakt van het slachtoffer, de Afrikaanse vrouw, een hulpverlener want er staat 'Brits-Somalische' en zijn 'Britse vrouwen' het slachtoffer. Kortom: een leugenachtige verdraaiing. (Naderhand is de foto gewisseld voor een met een donkere vrouw en de tekst aangepast in onder andere 'allemaal Britse staatsburgers'. Maar dan ligt zo'n artikel door de snelheid van het nieuws bij wijze van spreken al in de kattenbak. Bovendien is de ingreep geniepig want de veranderingen zijn niet aangegeven. Normaliter staat er dan 'aangepast' met uur of dag erbij.)

Of deze gang van zaken mij verbaast? Neen. Wanneer een atletiekleraar wordt verdacht van jarenlange ontucht toont het NOS Journaal van 5 januari 2019 om 20.00 uur en op 7 januari 2019 om 09.00 uur van deze Jerry M. geen gebalkt portret, terwijl deze foto via onder andere het internet wel beschikbaar is. Waarom? De vraag stellen is haar beantwoorden.

De foto van Michael P., de blanke verkrachter en moordenaar van Anne Faber, wordt zodra deze beschikbaar is wel gebruikt, zie 5^evangst. 

Nogmaals voor de duidelijkheid: Alle misdrijven zijn erg, maar het verschil in aanpak door de NOS is overduidelijk.

Het Kinderpardon

Nog een Animal Farm-praktijk bij het NOS Journaal. Op 19 januari 2019 in het 20.00 uur Journaal is aandacht aan de versoepeling van het kinderpardon. Zes voorstanders van het kinderpardon komen sprekend aan het woord, namelijk de partijen CDA, ChristenUnie, D66, PvdA, plus een dominee en actievoerder. Tegenstander van een versoepeling van het kinderpardon, de VVD, moet het doen met het voorlezen van een statement van nog geen zeven seconden.

De lengte van het item over de versoepeling van het kinderpardon bedraagt bijna 7 minuten en is de opening van het journaal, waarmee de redactie benadrukt dat ze het onderwerp belangrijk vindt. Wie goed luistert, hoort dat de NOS-presentatrice Astrid Kersseboom achter het kinderpardon staat en niet neutraal is. Ze zegt: ‘Je ziet het, in ieder geval hebben ze weer hoop.’  

Een overzicht op de studiowand toont dat tussen de 740 en 920 kinderen bij verruiming van de regels in aanmerking kunnen komen voor een pardon, maar de NOS vergeet erbij te vertellen dat het kinderpardon ook een verblijfsvergunning oplevert voor de ouders en vaak de rest van het gezin. Dus het begrip ‘kinder-ouderpardon’ dekt de lading beter. 

Nu is de keuze van onderwerp en lengte een redactionele vrijheid, en uiteraard heb ik het beste voor met alle kinderen op deze wereld, maar de scheve verhouding in de spreektijd tussen voor- en tegenstanders van het kinderpardon maakt de werkwijze van de NOS een journalistieke aanfluiting.  In 10e vangst ziet u overigens exact hetzelfde bij de behandeling van de zaak van de Armeense kinderen Lili en Howick, dus we mogen spreken van NOS-beïnvloeding. Want voor wie het niet weet: gebalanceerde nieuwsvoorziening is essentieel in een democratie en een plicht voor de NOS volgens de Mediawet. 

En dan nog deze voorbeelden over ons ‘Ministerie van Waarheid’…

- Op 17 januari 2019 om 09.00 uur besteedt het NOS Journaal aandacht aan een man die een terroristische aanslag heeft willen plegen op het Witte Huis. Volgens de presentatie was hij ‘geradicaliseerd’.  Maar in ‘wat’ wordt niet gemeld. Ook zou hij zijn naam hebben ‘veranderd, maar in ‘welke’ wordt evenmin duidelijk. 

De NOS heeft het niet op de Gele Hesjes-beweging, merkt Frank Hazebroek. Het aantal demonstranten in Frankrijk op 22 december 2018 wordt door nos.nl op ‘ongeveer’ 24.000 geschat en dat wijkt sterk af van de aantallen ‘minstens’ 300.000' geteld door de Franse politie.

Het blijft niet bij dit 'draaien met cijfers'. Het 20.00 uur Journaal van 9 februari 2019 noemt het aantal van 'zo’n 4.000’ Gele Hesjes-demonstranten in Parijs die dag.Totaal demonstreren in het land bijna 13 keer zoveel mensen, namelijk zo’n 51.400, volgens opgave van het ministerie van Binnenlandse Zaken en vermeld door de Franse krant Le Monde. De krant laat ook een bron aan het woord binnen de Gele Hesjes-beweging en die heeft het over zo’n ‘111 010 manifestants en France samedi à 18 heures.' Kort gezegd: wie alleen het NOS Journaal ziet, denkt dat er alleen in Parijs een demonstratie is geweest waar zo'n 4.000 personen hebben meegelopen, terwijl er ook stemmen zijn die 22 maal het aantal deelnemers in heel Frankrijk melden! Hoeveel Gele Hesjes-demonstranten er op deze zaterdag bij de 'acte XIII' aanwezig zijn geweest, maakt de kijker écht niet uit. Wel het NOS Journaal die -zo lijkt- de beweging wil downplayen door haar uiterst selectief in het nieuws te brengen. Dat de NOS vaker kieskeurig is met het noemen van aantallen, bijvoorbeeld om de werkelijke stroom migratie naar Europa af te zwakken, kunt u in de 8e vangst en de 10e vangst 'liegen met cijfers' teruglezen.

- Op 8 februari 2019 om 20.00 uur toont het NOS Journaal op het studioscherm tankertrailers en scheepscontainers dwars op een brug staan. Presentatrice Annechien Steenhuizen vertelt: ‘Dit is al dagen het beeld op de grens tussen Colombia en Venezuela. Containers blokkeren de belangrijkste grensovergang. De oppositie probeert hulpgoederen via het buurland Colombia het land in te krijgen voor de hongerlijdende bevolking maar het leger van president Maduro houdt het tegen.’ Als NOS-kijker wordt je misleidt want je denkt: Als die brug open is, kunnen de hulpgoederen het land binnenkomen. Dat is dan verkeerd gedacht door de onnozele NOS-volger, meldt @Maarten_Kaskens en hij wijst op het volgende: de brug Puente Binational Tienditas is sinds de oplevering begin 2016 dicht. Onenigheid tussen beide landen is de oorzaak, niet de komst van hulpgoederen van Trump. Kortom: visueel een sterk beeld dat het slechte imago van Maduro moet bevestigen. Journalistiek deugt de NOS-mededeling van geen kanten. Lees hier hoe het #nepnieuws, mede verspreid door NOS Nieuws, de wereld in is gekomen. 

- Het mediaplatform De Nieuwe Reporter analyseert het artikel op nos.nl van 11 januari 2019 Ouderen deelden rond verkiezingen VS 2016 meeste nepnieuws. En wat blijkt: De NOS is jumping to conclusions want de steekproef, waar de NOS op af gaat, stelt weinig voor volgens NNP-hoofdredacteur Alexander Pleijter, tevens docent aan de Universiteit van Leiden over deze materie: ‘Dat zijn geen robuuste aantallen om hard te maken dat leeftijd van invloed is op de verspreiding van nepnieuws.’ 

- Advocaat Oscar Hammerstein valt op 21 januari 2019 columniste Nausicaa Marbe bij die op 20 januari 2019 ageert tegen de kop bij het nos.nl artikel Westerbork: Joodse kritiek op sponsorloop onterecht. Ze schrijft: ‘‘Joodse kritiek’. De NOS van tegenwoordig.’

Hammerstein op Twitter: ‘Goed gezien Nausica! #NOSjournaal heeft Palestijnse redactie.’ 

- Op 23 oktober 2018 corrigeert de NOS een artikel over filantroop George Soros met de kop: George Soros: invloedrijke bemoeial met tentakels ver in de wereldpolitiek. Om het artikel na blijvende kritiek alsnog helemaal in te trekken. De tekst ademt volgens critici het antisemitisme van de jaren dertig met een zin als: ‘De jood Soros steunt organisaties die regeringen openlijk bekritiseren en heeft zijn tentakels uitgestrekt in zowel Europese als Amerikaanse politiek.' Dit vooroordeel leeft bij de NOS blijkbaar, want na de redacteur wordt zo’n artikel voor publicatie ook gelezen door een eindredacteur onder verantwoordelijkheid van een chef en een hoofdredacteur. Zie ook voorbeelden hoe de redactie denkt over Israël in 7e vangst en 8e vangst.

- De Catalaanse krant El Nacional wijst de NOS op 25 januari 2019 terecht als het onjuiste clubembleem van voetbalclub Barcelona wordt getoond bij het item over de koop van speler Frenkie de Jong. In plaats van de stier -symbool van Spanje- moet er namelijk een voetbal staan. Een klein detail maar significant als je weet dat ze bij de NOS geen voorstander zijn van een onafhankelijk Catalonië zoals 4e vangst aantoont. 

- Oud-chef binnenland van NOS Nieuws programmamaker Jan van Friesland haalt op 26 januari 2019 in een kritisch artikel De verloedering van de NOS? over het klimaat uit naar de nieuwsdienst van de Nederlandse Omroep Stichting. Eerder heeft oud NOS-medewerkster Janneke Monshouwer het boek Ander Nieuws geschreven over de gang van zaken op de redactie.

De stand van zaken Zwartboek NOS Journaal 

Op 6 november 2018 is Zwartboek NOS Journaal van 136 pagina’s overhandigd aan de vaste commissie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van de Tweede Kamer. Zie de beelden van Tom Staal van Geen Stijl en van Ernst Lissauer 

Zwartboek NOS Journaal is ook aangeboden aan minister Kajsa Ollongren (D66) van Binnenlandse Zaken. Ondanks verzoek om een inhoudelijke reactie op 14 december 2018 met een herhaling op 5 januari en 21 januari 2019 gericht aan haar woordvoerder Richard Gielen heeft de bewindsvrouw, die terecht fel is op het verspreiden van nepnieuws, niet gereageerd op het Zwartboek NOS Journaal.  

Mediaminister Arie Slob (CU) heeft op 28 november 2018 een bedankbriefje gestuurd waarin staat: ‘u geeft blijk van grote betrokkenheid bij het NOS Journaal’, maar hij heeft niet op de inhoud gereageerd.

Welnu: alle paden zijn bewandeld. De recente voorbeelden aangedragen in het Zwartboek-annex bevestigen dat er geen sprake is van verbetering in de kwaliteit van de nieuwsvoorziening door NOS Nieuws. In tegendeel.

De volgende stap van The Karskens Times inzake Zwartboek NOS Journaal wordt in het programma RTL 5-programma Jensen aanstaande dinsdag 19 februari 2019 bekend gemaakt. Kijken dus!

Ziet u een aanvulling of verbetering, graag melden via contact@thekarskenstimes.com. Alle kritische kijkers van het NOS Journaal wil ik hartelijk danken voor de reacties via mail, Twitter of Facebook. Slechts een deel van uw voorbeelden heb ik kunnen gebruiken. Het is gewoon te veel! En ja: ik blijf groot voorstander van een academisch onderzoek over de juistheid van het NOS Nieuws over de laatste vier jaar. 

Nog ff bedelen: voor het unembedded uitvoeren van mijn onderzoek, voor het cookies vrijhouden van deze website en voor het betalen van advocaatkosten voor advies, blijft uw steun onontbeerlijk.Geef royaalvoor een betere journalistiek. Het is uw aandeel in de strijd voor een eerlijkere wereld. De eerdere vangsten Zwartboek NOS Journaal van september 2017 tot en met september 2018 kunt u hier gratis & voor nop teruglezen: 

Zwartboek NOSjournaal

Zwartboek NOSjournaal 1e vangst

Zwartboek NOSjournaal 2e vangst

Zwartboek NOSjournaal 3e vangst

Zwartboek NOSjournaal 4e vangst

Zwartboek NOSjournaal 5e vangst

Zwartboek NOSjournaal 6e vangst

Zwartboek NOSjournaal 7e vangst

Zwartboek NOSjournaal 8e vangst

Zwartboek NOSjournaal 9e vangst

Zwartboek NOSjournaal 10e vangst