De druk op de laatste voortvluchtige Nederlandse oorlogsmisdadigers in Duitsland blijft onveranderd hoog. Mijn goede collega nazi-jager dr. Stephan Stracke wil de 90-jarige voortvluchtige oorlogsmisdadiger Siert Bruins voor de rechtbank dagen wegens de moord op verzetsman Aldert Klaas Dijkema uit Bierum. Als lid van de Sicherheitsdienst schoot Bruins met een Duitse collega de 36-jarige landbouwer in de nacht van 21 op 22 september 1944 in Appingedam dood. Na de oorlog ontsnapte Bruins naar West-Duitsland waar hij uiteindelijk op 22 februari 1980 voor de rechtbank van Hagen werd veroordeeld. Stracke: ‘De dood van Dijkema werd Bruins bij de aanklacht in de schoenen geschoven maar de rechter heeft in het vonnis geen uitspraak gedaan over de executie van de verzetsman.’ Wel kreeg Bruins zeven jaar gevangenisstraf opgelegd, waarvan hij er vijf uitzat, als ‘beihilfe’ bij de moord op de joodse gebroeders Lazarus en Meijer Sleutelberg op 25 april 1945 in Delfzijl.

Historicus Stracke en ik spraken elkaar de laatste jaren regelmatig over voortvluchtige Nederlandse oorlogsmisdadigers. Hij weet veel en graaft diep. De medewerker van de Bergische Universiteit van Wuppertal ziet door jurisprudentie uit recente processen nu wel een mogelijkheid Siert Bruins veroordeeld te krijgen voor de moord op Dijkema. Bij het proces tegen oorlogsmisdadiger Heinrich Boere in 2010 werd geoordeeld dat ‘executies ook al betreft het partizanen niet altijd als rechtvaardige represailles mogen worden gezien’. Stracke, die een reputatie heeft opgebouwd bij het vinden van extra bewijslast tegen Heinrich Boere, wilt dat Bruins de stress voelt van een nieuw proces. ‘Al zou het voor één symbolische dag cel zijn.’ In de voorbereidingen tot een eventueel proces werkt Stracke samen met advocaat Detlef Hartmann die nabestaanden van slachtoffers van Boere bijstond.

Siert Bruins werd op zijn 18de lid van de NSB en vocht als SS’er aan het oostfront. In Nederland is Bruins na de oorlog bij verstek ter dood veroordeeld, later omgezet in levenslang. Duitsland wil de ex-SS’er tot op de dag van vandaag niet uitleveren omdat hij door een Führererlass uit 1943 de Duitse nationaliteit heeft verworven. Bruins woont onder de naam Siegfried Bruns in Altenbreckerfeld, Westfalen. Ik zocht hem regelmatig op of belde hem. In de regel stond hij me te woord maar nu weigert hij telefonisch ieder commentaar. ‘Mit Holland will er nichts zu tun haben’, zegt zijn vrouw.

Naast Bruins wacht de eveneens 90-jarige Haarlemmer Klaas Carel Faber mogelijk de cel. De rechtbank in Ingolstadt beslist deze maanden of hij een in Nederland opgelegde levenslange gevangenisstraf alsnog in een Duitse cel moet uitzitten.

Het verhaal Nazi-jager aast op Nederlander stond in De Pers. Op de foto staat Siert Bruins in oude tijden.