Deze week Vrij Nederland gekocht. Vanwege de ‘Afghanistan special’. En mensen wat voel ik me bekocht. Wat blijkt, het weekblad heeft zich verkwanseld als een sponsored magazine. Voor wie het niet weet, sponsored magazines zijn 100 procent commerciële uitgaven betaald door bijvoorbeeld een zeepfabrikant. Het is van: U betaalt, wij schrijven. Vrij Nederland ging in zee met de NCDO, Nationale Commissie voor internationale samenwerking en Duurzame Ontwikkeling. Deze club is voor honderd procent financieel afhankelijk van het ministerie van Ontwikkelingssamenwerking(30 miljoen euro jaarlijks). NCDO mag van mij best bestaan, om bijvoorbeeld folders uit te delen op lagere scholen. Maar ze hoort zich niet in te kopen bij journalistieke producties. En vice versa. Want dat Vrij Nederland zijn onafhankelijkheid heeft verkwanseld is mij overduidelijk. Zo is het niet vreemd dat de titel positief luidt: ‘Hoe Nederland bouwt aan Afghanistan’. (vergeten zijn de bombardementen denk ik dan) Er komen een reeks hulpverleners aan het woord die allemaal vanuit Nederland worden betaald en daarom vanzelfsprekend positief zijn over hun werk. En uiteraard staat er een interview in met minister Bert Koenders. Die laat zich lovend uit over de ‘opbouw’. Zo spreekt hij bijvoorbeeld over de aanleg van 63 dorpswegen in Uruzgan. Kan hij gemakkelijk zeggen want niemand die het controleert, zeker VN niet. Al lezend denk ik: stel je voor dat Unilever in VN een grote advertentie zou plaatsen en de directeur daarnaast in een groot artikel zijn zeep mag aanprijzen. Niemand zou dat pikken. Deze politieke stroopsmeerderij is blijkbaar wel toegestaan.
Voor mij is het sponsored VN-magazine de zoveelste stap in de afkaveling van de Nederlandse berichtgeving over Afghanistan. Het gros van de journalisten gaat al mee als ‘embed’ onder de censurerende vleugels van Defensie. En nu stuurt Ontwikkelingssamenwerking ook nog eens de berichtgeving over de ‘wederopbouw’. Welke politicus heeft de moed om deze belangenverstrengeling eens aan de orde te stellen in de Tweede Kamer? Onafhankelijke berichtgeving is in ieders belang.

(De foto toont een voorbeeld van de mislukte wederopbouwactie Clean Up Tarin Kowt. Zoiets zie je dus niet terug in de VN-bijlage.)